Słownik pojęć
Produkty
KVH (Drewno Konstrukcyjne Lite) – suszone komorowo, klejone na długości za pomocą mikrowczepów do 13 m, w klasie nośności C24. Drewno czterostronnie strugane, z fazowanymi krawędziami.
Zastosowanie: konstrukcje domów szkieletowych (ściany, stropy, dachy), dachy (krokwie, jętki, belki), tarasy, garaże, pergole i inne konstrukcje ukryte.
drewno profilowane – to specjalnie dobrany surowiec, pozyskiwany z wybranych gatunków drzew iglastych (np. sosna, świerk, modrzew, drewno drzew egzotycznych), które w procesie produkcji podlegają suszeniu komorowemu, sortowaniu i obróbce. Wyroby te są w formie desek o odpowiednich profilach, które służą zarówno nadawaniu drewnu określonej estetyki, jak i mają znaczenie przy montażu. Konstrukcje, które powstają z drewna profilowanego, mają wyjątkową nośność i odporność na obciążenia. Taki produkt ma szeroki zakres zastosowań w architekturze i budownictwie. Używa się go do wykańczania wnętrz, zewnętrznych elewacji drewnianych czy aranżacji tarasów i ogrodów, m.in. podbitki, boazeria, elewacje, deski tarasowe. Deski profilowane dzielimy na: deski pióro-wpust, deski proste, łaty strugane, łaty profilowane itp. Jeśli chodzi o profile, wyróżnia się deski z: profilem FAZA, TRAPEZ, SOFTLINE, PPOŻ, ROMB, deska tarasowa, profil O, D.
bal profilowany, płaz – wysoce zaawansowany produkt drzewny, mający zastosowanie wszędzie tam, gdzie wymagane są najwyższe parametry wytrzymałościowe, wysoka estetyka i stabilność wymiarów. Rozróżniamy bale: DUO, TRIO, krzyżowo klejone BILAM FORTE oraz PRIMOLAM
płyta warstwowa – płyta z litego drewna, mogą być jednowarstwowe, trzywarstwowe, pięciowarstwowe, półfabrykaty – do produkcji drzwi oraz trzywarstwowe płyty fineline (z forniru). Płyty mogą być z drzewa iglastego jak i liściastego. Do zastosowania w kuchni, meblach, sufitach, podłogach, ścianach, drzwiach, wykończeniach wnętrz.
łata, kantówka – także krawędziak to drewniana listwa, często spotykana na placu budowy. Zazwyczaj wykorzystywane do konstrukcji dachowych i tworzenia więźby dachowej.
Właściwości drewna
wilgotność drewna – czyli ilość wody, jaką dany element drewniany posiada. Drewno, które jest stosowane na zewnątrz, np wiązary dachowe, powinno charakteryzować się wilgotnością na poziomie 15-18% – im suchsze drewno tym jest mniej narażone na rozwój w nim grzybów i bakterii.
klasa wizualna – NSi lub Si, określa czy drewno jest przeznaczone do zastosowań widocznych (Si) czy niewidocznych (NSi). W klasie Si drewno spełnia rolę zarówno konstrukcyjną jak i wizualną/estetyczną, stosuje się go w miejscach widocznych np. jako belki stropowe, antresole, pergole.
klasa wytrzymałości – aby drewno mogło być wykorzystywane w budownictwie, musi spełniać szereg norm, jedna z nich jest klasa wytrzymałości, która dzieli drewno na klasy różniące się wytrzymałością. Klasy drewna konstrukcyjnego litego (KVH) są oznaczone od C14 do C50, drewna klejonego (BSH) są oznaczone GL 24, GL 28, GL 30, GL 32.
gęstość – to inaczej ciężar właściwy drewna, gęstość drewna jest niższa niż gęstość stali i jest zależna od wilgotności materiału i ma wpływ na inne własności, takie jak twardość czy odporność na ścieranie.
objętość, kubatura – to ilość drewna w metrach sześciennych, oblicza się ją poprzez pomnożenie długości, szerokość oraz głębokości/grubości drewnianego elementu.
powierzchnia krycia – to wartość, dzięki której można obliczyć to, jaka ilość środka chemicznego, np oleju, impregnatu, będzie niezbędna do pokrycia drewnianego elementu
Elementy budowli
słup – element nośny pionowy o prostym lub złożonym przekroju, przenoszący obciążenie z umieszczonej na nim belki, wiązaru.
belka – poziomy bądź pochyły element umieszczony na podporach (słupach), wysokość powinna być większa od szerokości, a długość oparcia belki równać się jej wysokości.
podwalina – to najniższa (pierwsza kładziona na budowie) pozioma belka stanowiąca podstawę ściany budynku. Spoczywa ona bezpośrednio na stropie, na niej opierają się słupy, które standardowo wchodzą w skład konstrukcji dachu. Z reguły belki te są bardzo masywne i wytrzymałe, dzięki czemu stabilizują całość i chronią konstrukcję przed skutkiem parcia i ssania wiatru.
murłata (płatew stropowa) – belka, która łączy ściany dachu z konstrukcją dachu.
krokiew – drewniana belka, stanowiąca element konstrukcyjny więźby dachowej, układana pod skosem przenosi ciężar pokrycia leżącego na nim śniegu i obciążenie połaci spowodowane wiatrami.
jętka – jętka dachowa, nazywana też bantem, pozioma belka, jest elementem konstrukcyjnym, podtrzymującym parę krokwi w dachach krokwiowo-jętkowych.
podciąg – specjalnie zaprojektowana belka, której zadaniem jest zwiększenie rozpiętości stropów, stosujemy, kiedy chcemy pozbyć się ściany nośnej.
dźwigar – to belka o dużych wymiarach, jest wykonana z drewna jako belka dwuetowa, jego wielkość jest uzależniona od rozpiętości stropu i jego ciężaru.
kleszcze – pełnią funkcję łącznika krokwi z dwóch przeciwległych połaci, ich zadaniem jest przeciwstawianie się siłom rozpierającym dach.
oczep – pozioma belka, zamykająca od góry (wieńcząca) konstrukcję ściany, opierają się na niej belki stropowe lub krokwie dachowe.
krawężnica – krokiew narożna, zazwyczaj o wypukłym grzbiecie, znajduje się na styku połaci dachowych w dachach trój- i wielopołaciowych.
płatew – belka konstrukcyjna bezpośrednio podpierająca krokwie, podstawowym zadaniem płatwi jest przeniesienie obciążeń z pokrycia dachowego oraz przekazanie ich na układy nośne o układzie poprzecznym.
kulawka – krótka belka, układana na dwóch skrajnych belkach stropowych.
miecz – ukośna belka drewniana, która usztywnia dwa ustawione względem siebie pod kątem elementy konstrukcyjne.
wiatrownica – deska czołowa okapu dachu, inaczej wiatrówka lub obróbka szczytowa, jej celem jest ochrona pokrycia dachowego oraz konstrukcji dachu przed silnymi podmuchami wiatru.
wiązar – podstawowy element nośny konstrukcji więźby dachowej, która najczęściej ma kształt trójkąta równoramiennego. Tworzą go dwie skośne krokwie, oparte na zewnętrznej ścianie budynku za pośrednictwem murłaty oraz pas dolny, połączony ze sobą słupkami.
Technologia
suszenie komorowe – to proces usuwania wody z drewna, woda jest usuwana przez parowanie, czyli odparowywanie wody z wnętrza komórek drewna na zewnątrz. Suszenie powoduje utwardzenie i wytrzymałość drewna, a także poprawia jego estetykę.
impregnacja ciśnieniowa – polega na zabezpieczeniu drewna przed czynnikami zewnętrznymi (owadami, grzybami, bakteriami) za pomocą wyspecjalizowanych środków chemicznych. Proces polega na wtłoczeniu impregnatu w przestrzenie submikroskopowe drewna.
obróbka CNC, obróbka maszynowa – obróbka ubytkowa polegająca na skrawaniu, czyli dokładnym ścinaniu, części obrabianego materiału, w efekcie uzyskamy zamierzony kształt elementu o wysokiej precyzji wykonania, gładkiej powierzchni i idealnej zgodności z projektem.
mikrowczep, złącze klinowe – rodzaj połączenia elementów z drewna, stosowany w meblarstwie, stolarce budowlanej oraz budownictwie
klejenie warstwowe – uzyskuje się poprzez sklejenie ze sobą desek z tylu warstw, aby otrzymać belki w pożądanym wymiarze
fazowanie – załamywanie krawędzi, wykonywanie faz poprzez usunięcie materiału na krawędzi materiału.
struganie, heblowanie – wygładzanie powierzchni
pióro-wpust – rodzaj złącza wtykowego, gdzie w jednym elemencie jest wyfrezowany wpust (rowek), w który wkłada się odpowiednie pióro (wystę) z elementu drugiego. Zastosowanie profilu pióro-wpust zapobiega przesuwaniu się dwóch leżących obok siebie desek.
Certyfikaty i dokumenty
FSC – program certyfikacji gospodarki leśnej, który umożliwia śledzenie pochodzenia drewna.
PEFC – certyfikat ten stanowi dowód, że produkcja, przetwarzanie i handel drewnem oraz produktami pochodzenia leśnego (np. papier) odbywa się w zgodzie z obowiązującymi przepisami UE. Oznacza to, że stosowane przez przedsiębiorstwo drewno pochodzi z legalnych źródeł.
deklaracja własności użytkowych – dokument, który potwierdza właściwości wyrobu budowlanego. Podaje informacje dotyczące jego właściwości, parametrów, ale także dokumentów, na podstawie których został przebadany. Podaje też instytucję odpowiedzialną za badania i jej wyniki.
deklaracja zgodności (WE lub UE) – potocznie nazywana “certyfikatem CE” – oświadczenie producenta, lub jego przedstawiciela, że wyrób jest zgodny z wymaganiami UE.
Inne
odporność ogniowa – to określenie w minutach zdolność konstrukcji budynku, lub jej części do zachowania określonych właściwości użytkowych w warunkach pożaru.
NRO (klasyfikacja ogniowa nierozprzestrzeniania ognia) – normalizacja, która określa odpowiednie parametry: odporność ogniowa materiału, ilość wytwarzania dymu, powstanie płonących kropli albo innych odpadów podczas procesu spalania, które wymagane są obowiązującymi przepisami.
NRO (klasyfikacja ogniowa nierozprzestrzeniania ognia) – normalizacja, która określa odpowiednie parametry: odporność ogniowa materiału, ilość wytwarzania dymu, powstanie płonących kropli albo innych odpadów podczas procesu spalania, które wymagane są obowiązującymi przepisami.
naturalne wady drewna – zbyt duże usłojenie, skręt włókien, sęki przechodzące, chory sęk/ wypadnięty sęk, pęknięcia (jeśli przebiega wzdłuż włókien drewna nie pozbawia go wartości konstrukcyjnych), przeżywiczenie, zakorek (miejsce, w którym kora wrasta w drewno), sinizna (szaroniebieskie przebarwienie), huba (grzyb, który pozostawia w drewnie różowo pomarańczowe ślady).
proces starzenia się drewna – proces jest długotrwały i wymaga stałego wystawienia na warunki atmosferyczne.
PUR – klej do drewna poliuretanowy wykorzystywany do połączeń mikrowczepowych, nie posiada w składzie formaldehydu, odporny na działanie wody.
MUF – klej melaminowo – mocznikowo – formaldehydowy do drewna na bazie modyfikowanej żywicy, klej odporny na działanie wody, posiada wysoką wytrzymałość mechaniczną.